Vandaag en morgen staan we stil bij onze vrijheid. Vrijheid die duur is bekocht. Als we twee minuten stil zijn denken we aan hen die vielen. Slachtoffers als gevolg van geweld in oorlogen op missie voor de vrijheid of zinloos omdat ze toevallig anders waren dan de heersende groep.
De bevrijders waren soldaten, vaak van ver, die hun leven gaven om ons vrijheid te geven. We hebben nu vrijheid om te geloven wat we willen, te denken wat we willen en zelfs te schrijven en te zeggen wat we maar nodig achten om te zeggen, kwetsend of niet. We kunnen gaan en staan waar we willen, alles is ons geoorloofd, maar waar hebben we dat aan verdiend?
Vrijheid is duur. 6 miljoen joden. 25 miljoen militairen, een totaal van misschien wel 72 miljoen mensenlevens die eindigden als direct gevolg van de Tweede Wereldoorlog. Een prijs die ons land vrede bracht, die ons continent stabiliseerde.
Op andere plekken in deze wereld is er nog steeds geen vrede of nog geen vrijheid, of zelfs beide niet. Syrië, Eritrea, Sudan, Kenia, Oekraïne, Al Shabaab, IS, Jemen allen momenteel gebukt onder oorlog. Onschuldige mensen proberen te vluchten, zij zijn bereid om hun eigen leven in de waagschaal te leggen voor hun vrijheid en hun vrede. Mannen proberen in niet zeewaardige bootjes een veilig land, een stabiel continent te bereiken om hun kinderen te laten opgroeien in een omgeving van vrede en vrijheid.
En wat doen wij? Wij kijken naar wat het ons kost als deze wanhopige mensen bij ons hun heil zoeken. Misschien minder kans op een baan, misschien nemen ze een overtuiging mee die niet past bij onze samenleving waarin iedereen vrij is te denken wat hij wil. Misschien profiteren ze van de vrede en vrijheid, die wij verworven hebben.
Morgen vieren wij onze vrijheid. Wij vieren vrijheid die we anderen onthouden. Wij vieren vrijheid terwijl mensen zoals wij, niet eens zo ver weg, nog steeds niet vrij mogen zeggen of denken wat ze willen.
Vanavond zijn we twee minuten stil. We denken aan hen die hun leven gaven voor onze vrijheid. Sta er nu ook eens bij stil wat wij overhebben voor de vrijheid van een ander. Denk aan Syrië, denk aan christenen in Korea en Nigeria, denk aan Oeigoeren en Tibetanen in China. Denk aan Papua’s, Noord-Koreanen, vrouwen in Saudi Arabië, vluchtelingen op Lesbos of in het azc vlakbij u thuis. En denk aan hoe wij onze vrijheid kregen. Wat kan jij, wat kan ik doen om hen de vrijheid te geven die ik ook heb? Wees twee minuten stil, maar blijf niet zwijgen. Kom in actie en laat het laatste woord niet aan hen die het woord vrijheid misbruiken voor eigenbelang. Wees twee minuten stil, maar laat je hart spreken.